BAHÇE BAKIMI İLE İLGİLİ SIK SORULAN SORULAR
Bahçenizin
uzun ömürlü olması yapılacak bakımın kalitesi ile yakından ilgilidir. Haftalık
bir rutinde yapılacak bakım, işlerin birikmeden ve hakkıyla yapılabilmesi için
idealdir. Bahçıvanınızın çalışma gününün belli olması yapılan işlerin takibi
açısından size kolaylık sağlayacaktır.
Bu yazının amacı; bahçe sahiplerinin, bahçe bakımı ile ilgili temel
bilgiler edinmesi ve bahçıvanlarından talep edeceği hizmetler
konusunda bilinçlendirilmesidir.
BAHÇE BAKIMI NASIL YAPILMALIDIR?
Ortalama 400-500 m2 bir bahçe, haftada
bir gün, bir işçi ile bakılabilir. Bahçe alanı bu miktardan fazla ise çalışma
günü veya çalışacak adam sayısı arttırılmalıdır.
ÇİM ALANLARIN BAKIMI NASIL YAPILIR ?
Bahçelerde bolca yer alan çim maalesef
bakımda en fazla hassasiyet gerektiren canlıdır. Bahar ve yaz
aylarında, çim ortalama 8-10 cm uzadığında biçilmelidir. Hava ısısına ve
beslenmesine bağlı olarak değişebilmekle birlikte, çim, ortalama haftada bir
günde biçilir. Biçimin çimin nemli olmadığı bir zamanda yapılması idealdir.
Biçim sırasında kullanılacak çim motorunun kesim yüksekliği 3-4 cm olmalıdır.
Çimi çok derin biçmek, kök boğazını keserek kardeşlenmeyi engeller. Çim
motorunun bıçağı sık sık bileylenmelidir. Keskin olmayan bıçak, çimin
tiftiklenerek sarı görünmesine sebep olur. Çim biçildikten sonra bir miktar
sulanmalıdır. Bu su kaybını dengelemek açısından gereklidir. Hava sıcak ta olsa
bahçıvanınızdan bunu talep edin çünkü halk arasında doğru bilinen bir yanlış; çimin
veya bitkilerin sıcakta sulanırsa yanacağıdır.
Çimin veya bitkinin sıcak nedeni ile yaşayacağı stres çok daha
zararlıdır. Çim biçimi gecikirse uzayan yaprakları nedeni ile ışık alımı
azalacağından biçimden sonra çim sarı görünecektir. Uzayan çim sağlık olarak da
zayıflar. Özellikle bahar ve yaz aylarında çimin her hafta biçilmesini
bahçıvanınızdan talep edin. Kışın ısı düştüğünde çim uzaması durur. Mevsim
koşullarına göre değişebilir ancak ekim ayı sonunda çimi biçtirerek kışa
girmesini sağlamak idealdir. Sık biçilen çimlerde yabancı ot kontrolü de daha
kolay olur.
Çimin sulanma miktarı önemlidir. Çünkü fazla
sulama çimin kök gelişi mininde tembelliğe yol açar ve hastalıklara karşı
mukavemetini azaltır. Bitkiler ve çim
rutini sever. Sulama saatini mümkün olduğunca değiştirmeyin. Sulama saati
olarak sabah 5-6 saatlerini tercih edin. Gece saatlerinde yapılan sulama, suyun
çim üzerinde daha uzun kalmasına ve mantari hastalıklara sebebiyet
vermektedir. Temmuz ve ağustos aylarında
bile sulama süresi küçük spriklerde (unisprey) 5 dakika, rotary sprinklerde 25 dakikadan fazla tutmayın. Önemli olan unsur rutininin
bozulmamasıdır. Çim, sulama süresine ve miktarına alışacak ve bu şekilde
yaşamayı öğrenecektir.
Çimin sulama kadar önemli bir sorunu mantari
hastalıklardır. İlaçlama yapmak
için çimin hasta olmasını beklemeyin. Özellikle temmuz ve ağustos aylarında
sıcakların artması ile koruyucu amaçlı olarak ilaçlama yapın. Çimde mantar
olduğunun en temel belirtisi yuvarlak 15-20 cm çaplı sararmalardır. Bu alanlar,
ilaçlama yapılmazsa ölürler ve baharda tekrar ara ekim yapmanız gerekir.
Kullanılacak ilaç 15 gün ara ile tekrar edilmeli ama aynı ilaç değil ikincisi
verilmelidir. (Switch- 15 gün sonra Tachigeren gibi) İlaçların dozları ve kullanım
şekilleri liste olarak ekte size verilecektir.
Çim bakımında diğer önemli unsur havalandırmadır.
Bahara ve sonbahara girerken havalandırma tırmığı veya makinesi ile çimin
havalandırılmasını isteyin. Yay şeklindeki bıçakları olan tırmık ile çimin taranması
şeklinde yapılan havalandırma sonucunda, çim biçiminde çıkan çöp kadar sarı
yaprakların çıktığını, çimin biraz seyreldiğini göreceksiniz. Çim çok kısa
sürede eski haline gelecek ve eskisinden daha sağlıklı olacaktır. Bu işlem
sonrasında açığa çıkan çim kök boğazının dere kumu ile doldurulması çok
faydalıdır. Kürek yardımı ile serpilecek olan kum, kök boğazının nemli
kalmasına ve hava alarak kurumasına engel olacaktır. Havalandırma çim
uygulaması 1 yılını doldurduğunda yapılabilir. Kum uygulaması iki yılda bir
yapılabilir.
Çim
sürekli azot tüketen bir canlıdır ve çok sık gübreleme ihtiyacı duyar. Bahar ve kış gübreleri üç ay
etkili gübrelerdir, yavaş salınarak çim tarafından uzun sürede alınırlar. Scott
ve wolf marka çim gübrelerini tavsiye ederim. Gübre ve ilaç bahçıvana ait olan
bahçelerde biraz pahalı olduğu için kullanma ihtimali çok düşük ancak siz alıp
ondan uygulamasını isteyebilirsiniz. Toprak ısısının 18 dereceyi geçtiği
sıcaklıklarda çime amonyum nitrat (33lük) verilebilir. Metrekareye 50 gr olacak
şekilde, çim biçildikten sonra, çimin üzerine serpip arkasından bolca
sulanmalıdır. Çim üzerinde erimemiş parçalar kalırsa bu bölgeler aşırı azot
nedeni ile yanar. Mutlaka sulama yapılmalı ve eridiği kontrol edilmelidir.
Amonyum nitrat ayda bir verilebilir; 50 kg çuvallar halinde satılan bu gübre
500m2 bir bahçeye 25 kg kullanılır. Havaların serinlediği dönemde azot çim
tarafından alınamaz ve gübre çime fayda sağlamayacağı gibi boşuna toprağı
tuzlandırır.
Yabancı ot mücadelesi çim alanların sağlığı için çok
önemlidir. Çim içindeki geniş yapraklı bitkilerin mücadelesi el ile
veya ilaç ile (tordon) yapılabilir. İlaç ile mücadele yaparken ilacın bitkilere
gelmemesine dikkat edilmelidir. Ayrık ve kaynaş gibi çim familyasında olan
yabancı otlar el ile çıkarılmalı ve yayılmasına engel olunmalıdır aksi takdirde
çimi öldürerek alana hakim olur.
Bahçenizin bakımlı görünmesini
istiyorsanız, bahçıvanınızdan çim sınırlarına özellikle dikkat etmesini düzgün
bir hat şeklinde ve güzel biçilmesini isteyin.
BİTKİLERİN BAKIMI NASIL OLMALIDIR ?
Bitki bakımı çim alana göre daha az
zahmetlidir. Bitkilerin diplerinin çapalanması, yabancı otlarının temizlenmesi,
yeterli miktarda sulanması, gübrelenmesi, hastalık ve böceklere karşı mücadele
ve budama bitki bakımında yapılması gereken işlerdir.
Bahçe bakımı, eğer işveren yeterince
ilgili değilse, ilerleyen zaman içinde sadece çim biçmek haline gelebilir. Bunu
önlemenin yolu bahçıvanı takip edip yaptığı işler ile ilgili bilgiler almaktır.
Bitki diplerinin çapalanması yabancı ot
kontrolü ve bitkinin su dengesini sağlayabilmesi için önemli bir uygulamadır.
Bunu mümkün olduğu kadar sık yaptırın; mümkünse her hafta. İş yoğunluğu bahane
ediliyorsa 15 günde bir. Bahçenin
bakımlı görünmesinin en temel nedeni bu çapa işidir.
Bitkilerin sulama ihtiyacı
mevsim değerlerine ve toprak cinsine göre çok değişebilir. Bahar ve
sonbaharda 10 dakika, yazın 20 dakika sulama süresi yeterli olacaktır. Ancak
bitkiler gözlenmeli, az su nedeni ile solgunluk, öğlen sıcağı geçtiği halde bitki
diplerinde yüzeyde hala su durması durumu varsa sulama süresi tekrar
düzenlenmelidir. Aşırı su, mantari hastalıklara karşı bitkiyi zayıf hale
getirir. Mantari enfeksiyon, genelde yapraklarda, kahverengi lekeler halinde
görülür. İlaç ile mücadele yapılmalı ve 15 gün sonra geçmemiş ise ilaç
tekrarlanmalıdır. Aşırı sıcak havalarda yağan yağmurlar sonrasında mantari
enfeksiyon ve böcek saldırıları sık görülür.
Bahar aylarında taze sürgünlerin çok olduğu
dönemde de böcek
saldırıları olmakta müdahale edilmezse özellikle yaprak dökmeyen
türlerde kalıcı hasarlar olmaktadır. Böcek ilaçları, takip edilmeli 15 gün
sonra yumurtadan çıkan larvaların mukavemet kazanması nedeni ile farklı bir
ilaç ile tekrar ilaçlanmalıdır.(Supracide- 15 gün sonra Pilar gibi). Böcek
ilaçları oldukça zehirlidir. Çocukların ulaşabileceği yerlerden uzak
tutulmalı,maske ile uygulanmalı ve bu iş sırasında sigara içilmemelidir.
Bahçelerde sık rastlanan hastalıklar küllemedir.
Külleme beyaz toz şeklinde dairesel oluşumlar olarak görülür. Yeterince ışık
alamayan bitkilerde sık rastlanır.
Budama bitkilerin sağlıklı gelişimi için önemli bir
uygulamadır. Kışı sert geçen yerlerde sadece bahar budaması
yapılmalıdır. Gül gibi sert iklime dayanıklı olan türler ekim sonuna doğru kök
boğazından 15-20 cm yükseklikten, dallarda
iki üç göz kalacak şeklinde budanabilir. Hassas türler erken baharda;
mart ayı ortalarında budanabilir.
!***Bahçıvanların sık yaptığı yanlış leylandi, mavi ladin gibi bitkilerin dip dallarını budamaktır. Buna izin vermeyin. Çimleri rahat biçebilmek için yaptıkları bu iş(!) bitkilerin formunun bozulmasına neden olmaktadır ve maalesef geri dönüşü olmayan bir hatadır.
Senede bir bitkilerin köklerine demir preparatı
verilmelidir. Demir eksikliğine bağlı olarak oluşan kloroz hastalığını önlemek
amaçlı kullanılır.
İŞLERİN SIRASI NASIL OLMALIDIR ?
Bahçıvan işe geldiğinde önce dökülmüş
yaprak vs. toplamalı, bitki diplerini çapalamalı ve bitki dipleri ile çim
içindeki yabancı otları ayıklamalıdır. Yabancı otların tohumları rüzgarla
taşındığı için tohuma kalkmadan otlarla mücadele çok önemlidir. Daha sonra çimi
biçmelidir. Çimi biçtikten sonra sulama sistemini 1 dakika çalıştırmalıdır.
(Hava serinse gerekmez). Çim kenarlarını makasla düzeltmelidir. Çim gübrelemesi
yapacaksa ardından mutlaka eritinceye kadar su vermeli, ilaçlama ise sulamadan
sonra yapılmalıdır. İlaçlarla birlikte mutlaka yapıştırıcı kullanılmalıdır.
İlacın bitki yapraklarına yapışması ve bitki tarafından alınması daha böylece
daha kolay olacaktır.
Daha sonra bitkileri kontrol etmeli,
böcek, hastalık vs. e karşı kontrol
etmeli, gerekirse ilaçlama ve gübreleme yapmalıdır.
Biçilmiş çimleri, çöpleri vs atmalı
temiz bir şekilde bahçedeki işini bitirmelidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder