15 Mart 2015 Pazar

Bahçe bakımı








BAHÇE BAKIMI İLE İLGİLİ SIK SORULAN SORULAR


    Bahçenizin uzun ömürlü olması yapılacak bakımın kalitesi ile yakından ilgilidir. Haftalık bir rutinde yapılacak bakım, işlerin birikmeden ve hakkıyla yapılabilmesi için idealdir. Bahçıvanınızın çalışma gününün belli olması yapılan işlerin takibi açısından size kolaylık sağlayacaktır.
   Bu yazının amacı; bahçe sahiplerinin, bahçe bakımı ile ilgili temel bilgiler edinmesi ve bahçıvanlarından talep edeceği hizmetler konusunda bilinçlendirilmesidir.

BAHÇE BAKIMI NASIL YAPILMALIDIR?

         Ortalama 400-500 m2 bir bahçe, haftada bir gün, bir işçi ile bakılabilir. Bahçe alanı bu miktardan fazla ise çalışma günü veya çalışacak adam sayısı arttırılmalıdır.

ÇİM ALANLARIN BAKIMI NASIL YAPILIR ?


   Bahçelerde bolca yer alan çim maalesef bakımda en fazla hassasiyet gerektiren canlıdır. Bahar ve  yaz aylarında, çim ortalama 8-10 cm uzadığında biçilmelidir. Hava ısısına ve beslenmesine bağlı olarak değişebilmekle birlikte, çim, ortalama haftada bir günde biçilir. Biçimin çimin nemli olmadığı bir zamanda yapılması idealdir. Biçim sırasında kullanılacak çim motorunun kesim yüksekliği 3-4 cm olmalıdır. Çimi çok derin biçmek, kök boğazını keserek kardeşlenmeyi engeller. Çim motorunun bıçağı sık sık bileylenmelidir. Keskin olmayan bıçak, çimin tiftiklenerek sarı görünmesine sebep olur. Çim biçildikten sonra bir miktar sulanmalıdır. Bu su kaybını dengelemek açısından gereklidir. Hava sıcak ta olsa bahçıvanınızdan bunu talep edin çünkü halk arasında doğru bilinen bir yanlış; çimin veya bitkilerin sıcakta sulanırsa yanacağıdır.  Çimin veya bitkinin sıcak nedeni ile yaşayacağı stres çok daha zararlıdır. Çim biçimi gecikirse uzayan yaprakları nedeni ile ışık alımı azalacağından biçimden sonra çim sarı görünecektir. Uzayan çim sağlık olarak da zayıflar. Özellikle bahar ve yaz aylarında çimin her hafta biçilmesini bahçıvanınızdan talep edin. Kışın ısı düştüğünde çim uzaması durur. Mevsim koşullarına göre değişebilir ancak ekim ayı sonunda çimi biçtirerek kışa girmesini sağlamak idealdir. Sık biçilen çimlerde yabancı ot kontrolü de daha kolay olur.
   Çimin sulanma miktarı önemlidir. Çünkü fazla sulama çimin kök gelişi mininde tembelliğe yol açar ve hastalıklara karşı mukavemetini azaltır.  Bitkiler ve çim rutini sever. Sulama saatini mümkün olduğunca değiştirmeyin. Sulama saati olarak sabah 5-6 saatlerini tercih edin. Gece saatlerinde yapılan sulama, suyun çim üzerinde daha uzun kalmasına ve mantari hastalıklara sebebiyet vermektedir.  Temmuz ve ağustos aylarında bile sulama süresi küçük spriklerde (unisprey) 5 dakika,  rotary sprinklerde 25 dakikadan  fazla tutmayın. Önemli olan unsur rutininin bozulmamasıdır. Çim, sulama süresine ve miktarına alışacak ve bu şekilde yaşamayı öğrenecektir.
    Çimin sulama kadar önemli bir sorunu mantari hastalıklardır. İlaçlama yapmak için çimin hasta olmasını beklemeyin. Özellikle temmuz ve ağustos aylarında sıcakların artması ile koruyucu amaçlı olarak ilaçlama yapın. Çimde mantar olduğunun en temel belirtisi yuvarlak 15-20 cm çaplı sararmalardır. Bu alanlar, ilaçlama yapılmazsa ölürler ve baharda tekrar ara ekim yapmanız gerekir. Kullanılacak ilaç 15 gün ara ile tekrar edilmeli ama aynı ilaç değil ikincisi verilmelidir. (Switch- 15 gün sonra Tachigeren gibi) İlaçların dozları ve kullanım şekilleri liste olarak ekte size verilecektir.
  Çim bakımında diğer önemli unsur havalandırmadır. Bahara ve sonbahara girerken havalandırma tırmığı veya makinesi ile çimin havalandırılmasını isteyin. Yay şeklindeki bıçakları olan tırmık ile çimin taranması şeklinde yapılan havalandırma sonucunda, çim biçiminde çıkan çöp kadar sarı yaprakların çıktığını, çimin biraz seyreldiğini göreceksiniz. Çim çok kısa sürede eski haline gelecek ve eskisinden daha sağlıklı olacaktır. Bu işlem sonrasında açığa çıkan çim kök boğazının dere kumu ile doldurulması çok faydalıdır. Kürek yardımı ile serpilecek olan kum, kök boğazının nemli kalmasına ve hava alarak kurumasına engel olacaktır. Havalandırma çim uygulaması 1 yılını doldurduğunda yapılabilir. Kum uygulaması iki yılda bir yapılabilir.
    Çim sürekli azot tüketen bir canlıdır ve çok sık gübreleme ihtiyacı duyar. Bahar ve kış gübreleri üç ay etkili gübrelerdir, yavaş salınarak çim tarafından uzun sürede alınırlar. Scott ve wolf marka çim gübrelerini tavsiye ederim. Gübre ve ilaç bahçıvana ait olan bahçelerde biraz pahalı olduğu için kullanma ihtimali çok düşük ancak siz alıp ondan uygulamasını isteyebilirsiniz. Toprak ısısının 18 dereceyi geçtiği sıcaklıklarda çime amonyum nitrat (33lük) verilebilir. Metrekareye 50 gr olacak şekilde, çim biçildikten sonra, çimin üzerine serpip arkasından bolca sulanmalıdır. Çim üzerinde erimemiş parçalar kalırsa bu bölgeler aşırı azot nedeni ile yanar. Mutlaka sulama yapılmalı ve eridiği kontrol edilmelidir. Amonyum nitrat ayda bir verilebilir; 50 kg çuvallar halinde satılan bu gübre 500m2 bir bahçeye 25 kg kullanılır. Havaların serinlediği dönemde azot çim tarafından alınamaz ve gübre çime fayda sağlamayacağı gibi boşuna toprağı tuzlandırır.
    Yabancı ot mücadelesi çim alanların sağlığı için çok önemlidir. Çim içindeki geniş yapraklı bitkilerin mücadelesi el ile veya ilaç ile (tordon) yapılabilir. İlaç ile mücadele yaparken ilacın bitkilere gelmemesine dikkat edilmelidir. Ayrık ve kaynaş gibi çim familyasında olan yabancı otlar el ile çıkarılmalı ve yayılmasına engel olunmalıdır aksi takdirde çimi öldürerek alana hakim olur.
    Bahçenizin bakımlı görünmesini istiyorsanız, bahçıvanınızdan çim sınırlarına özellikle dikkat etmesini düzgün bir hat şeklinde ve güzel biçilmesini isteyin.

BİTKİLERİN BAKIMI NASIL OLMALIDIR ?

     Bitki bakımı çim alana göre daha az zahmetlidir. Bitkilerin diplerinin çapalanması, yabancı otlarının temizlenmesi, yeterli miktarda sulanması, gübrelenmesi, hastalık ve böceklere karşı mücadele ve budama bitki bakımında yapılması gereken işlerdir.
     Bahçe bakımı, eğer işveren yeterince ilgili değilse, ilerleyen zaman içinde sadece çim biçmek haline gelebilir. Bunu önlemenin yolu bahçıvanı takip edip yaptığı işler ile ilgili bilgiler almaktır.
      Bitki diplerinin çapalanması yabancı ot kontrolü ve bitkinin su dengesini sağlayabilmesi için önemli bir uygulamadır. Bunu mümkün olduğu kadar sık yaptırın; mümkünse her hafta. İş yoğunluğu bahane ediliyorsa 15 günde bir.  Bahçenin bakımlı görünmesinin en temel nedeni bu çapa işidir.
     Bitkilerin sulama ihtiyacı mevsim değerlerine ve toprak cinsine göre çok değişebilir. Bahar ve sonbaharda 10 dakika, yazın 20 dakika sulama süresi yeterli olacaktır. Ancak bitkiler gözlenmeli, az su nedeni ile solgunluk, öğlen sıcağı geçtiği halde bitki diplerinde yüzeyde hala su durması durumu varsa sulama süresi tekrar düzenlenmelidir. Aşırı su, mantari hastalıklara karşı bitkiyi zayıf hale getirir. Mantari enfeksiyon, genelde yapraklarda, kahverengi lekeler halinde görülür. İlaç ile mücadele yapılmalı ve 15 gün sonra geçmemiş ise ilaç tekrarlanmalıdır. Aşırı sıcak havalarda yağan yağmurlar sonrasında mantari enfeksiyon ve böcek saldırıları sık görülür.
    Bahar aylarında taze sürgünlerin çok olduğu dönemde de böcek saldırıları olmakta müdahale edilmezse özellikle yaprak dökmeyen türlerde kalıcı hasarlar olmaktadır. Böcek ilaçları, takip edilmeli 15 gün sonra yumurtadan çıkan larvaların mukavemet kazanması nedeni ile farklı bir ilaç ile tekrar ilaçlanmalıdır.(Supracide- 15 gün sonra Pilar gibi). Böcek ilaçları oldukça zehirlidir. Çocukların ulaşabileceği yerlerden uzak tutulmalı,maske ile uygulanmalı ve bu iş sırasında sigara içilmemelidir.
  Bahçelerde sık rastlanan hastalıklar küllemedir. Külleme beyaz toz şeklinde dairesel oluşumlar olarak görülür. Yeterince ışık alamayan bitkilerde sık rastlanır.
   Budama bitkilerin sağlıklı gelişimi için önemli bir uygulamadır. Kışı sert geçen yerlerde sadece bahar budaması yapılmalıdır. Gül gibi sert iklime dayanıklı olan türler ekim sonuna doğru kök boğazından 15-20 cm yükseklikten, dallarda  iki üç göz kalacak şeklinde budanabilir. Hassas türler erken baharda; mart ayı ortalarında budanabilir.

!***Bahçıvanların sık yaptığı yanlış leylandi, mavi ladin gibi bitkilerin dip dallarını budamaktır. Buna izin vermeyin. Çimleri rahat biçebilmek için yaptıkları bu iş(!) bitkilerin formunun bozulmasına neden olmaktadır ve maalesef geri dönüşü olmayan bir hatadır.

    Senede bir bitkilerin köklerine demir preparatı verilmelidir. Demir eksikliğine bağlı olarak oluşan kloroz hastalığını önlemek amaçlı kullanılır.

İŞLERİN SIRASI NASIL OLMALIDIR ?

   Bahçıvan işe geldiğinde önce dökülmüş yaprak vs. toplamalı, bitki diplerini çapalamalı ve bitki dipleri ile çim içindeki yabancı otları ayıklamalıdır. Yabancı otların tohumları rüzgarla taşındığı için tohuma kalkmadan otlarla mücadele çok önemlidir. Daha sonra çimi biçmelidir. Çimi biçtikten sonra sulama sistemini 1 dakika çalıştırmalıdır. (Hava serinse gerekmez). Çim kenarlarını makasla düzeltmelidir. Çim gübrelemesi yapacaksa ardından mutlaka eritinceye kadar su vermeli, ilaçlama ise sulamadan sonra yapılmalıdır. İlaçlarla birlikte mutlaka yapıştırıcı kullanılmalıdır. İlacın bitki yapraklarına yapışması ve bitki tarafından alınması daha böylece daha kolay olacaktır. 
    Daha sonra bitkileri kontrol etmeli, böcek, hastalık vs. e karşı kontrol  etmeli, gerekirse ilaçlama ve gübreleme yapmalıdır.

    Biçilmiş çimleri, çöpleri vs atmalı temiz bir şekilde bahçedeki işini bitirmelidir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder